فوائد گرسنگی
فوائد گرسنگی
1 - صفای قلب، درخشش طبع و تیزبینی، زیرا سیری حماقت و کودنی به بار میآورد و قلب را کور میکند و بخارات را در مغز زیاد میکند و حالی شبیه مستی به بار میآورد.
2 - رقت و صفای قلب که انسان را برای درک لذت مناجات آماده میسازد و سبب تأثر از یاد خدا میشود..
3- اینکه در حال گرسنگی بلاء و عذاب خدا و اهل بلاء فراموش نمیشوند، زیرا انسان سیر، گرسنگی و گرسنگان را فراموش میکند، ولی انسان زیرک هر بلائی را مشاهده کند بلای آخرت را به یاد میآورد، از گرسنگی خود به یاد گرسنگی اهل آتش میافتد
5 - درهم شکستن میل به گناه و تسلط بر نفس اماره زیرا منشأ همه گناهان شهوات و قوای انسانی است و ماده قوا و شهوات خوردنیها و نوشیدنیهاست.
6 - دفع خواب و دوام حال بیداری، زیرا کسی که سیر است زیاد آب مینوشد، هر کس آب زیاد بنوشد خوابش زیاد میشود و خواب زیاد موجب تضییع عمر میشود و در این صورت است که نعمت شب زنده داری از انسان سلب میشود و طبعش کودن و قلبش سخت میگردد.
7 - این که مواظبت بر عبادت برای انسان آسان میشود. زیرا خوردن زیاد نیاز به زمانی دارد که انسان مشغول خوردن و کسب خوراکی و تهیه اسباب و آلات آن و جذب و دفع آن باشد.
8 - سلامتی بدن و دفع بیماریها.
زیرا سبب تمام امراض، پرخوری و ایجاد زائدههایی از اخلاط است که در اثر پرخوری در معده و رگها پیدا میشوند. و معلوم است که مرض با انسان فرصت عبادت نمیدهد و چون سبب تشویش خاطر میشود یاد خدا و فرصت تفکر را از صاحبش میستاند و او را به انواع درمان چون رگ زدن و حجامت و دکتر و دارو و صرف هزینه هائی در این راه محتاج میکند که پس از بهبودی برای جبران آنها غالباً دچار خستگی و گناه میشود.
در حدیث است که پیامبر اکرم (ص)فرمود: معده خانه دردها و پرهیز اصل هر داروئی است، به بدن آنچه را که عادت دارد برسان.
9 - سبک شدن بار هزینه زندگی
10 - امکان ایثار و انفاق مخارج زائد از حد ضرورت.
در کتاب مصباح الشریعة از امام صادق (علیه السلام) روایت شده:
کم خوری در هر حال و در نظر هر قومی پسندیده است زیرا مصلحت ظاهر و باطن در کم خوری است.
خوردن تنها به چهار صورت پسندیده است. ضرورت، عده، فتوح و قوت.
خوردن به صورت ضرورت مخصوص پرندگان و عده شیوه پرهیزکارانی است که امور مردم را به عهده دارند و فتوح روش متوکلین و قوت برای مؤمنین است
و هیچ چیز از پر خوری برای قلب مؤمن مضرتر نیست، پرخوری دو اثر به دنبال دارد؛ سنک دلی و هیجان شهوت.
گرسنگی نان خورش مؤمن، غذای روح، طعام قلب و سلامتی جسم است.
نتیجه بحث
طبع انسان همیشه خواهان سیری کامل است، از این رو شرع مقدس در مدح گرسنگی و کم خوری بسیار مبالغه کرده است تا میل پرخوری طبع انسان و منع شرعی با هم تلاقی کرده و از برخورد آنها اعتدال حاصل شود. زیرا در تمام حالات و اخلاقیات انسانها حد وسط مطلوب است بنابراین نسبت به طبع معتدل بهتر است انسان به مقداری غذا بخورد که سنگینی معده را احساس نکند و از گرسنگی هم ناراحت نباشد، زیرا مقصود از خوردن ادامه زندگی و توان پرستش و عبادت است و سنگینی معده و گرسنگی قلب را به خود مشغول کرده مانع عبادت میشوند، پس مقصود از این که در دین پرخوری مذمت شده این است که انسان در حد اعتدال بخورد تا اینکه اثر خوردن در وجودش ظاهر نشود تا به فرشتگان شبیه شود، زیرا آنها منزه از آنند که گرفتار سنگینی معده یا دچار رنج گرسنگی شوند و لذا قرآن عزیز میفرماید: کلوا واشربوا و لا تسرفوا
خلاصه آنکه: در باب تغذیه ملاک این است که انسان تا به چیزی - چه خوردنی و چه نوشیدنی - میل و اشتهاء پیدا نکند آن را مصرف نکند و هنگامی که به چیزی اشتهاء پیدا کرد یعنی گرسنه یا تشنه شد از خوردن و نوشیدن خودداری نکند.
برگرفته از کتاب : اخلاق
نویسنده: مرحوم سید عبد الله شبر